Tekrarlayan Tüp Bebek Başarısızlıklarında ERA Testi
Tekrarlayan Tüp Bebek Başarısızlıklarında ERA Testi:
Tekrarlayan İmplantasyon başarısızlığı (Rahim iç duvarına yani endometriuma embriyonun tutunamaması durumu):
Üç ya da daha tüp bebek tedavi denemesinde iyi kalitede embriyo transfer edilmesine rağmen gebelik elde edilememesi durumuna tekrarlayan tüp bebek tedavi başarısızlığı denilmektedir. ERA yöntemi bu hastalar için bir umut ışığı olabilmektedir.
Tekrarlayan implantasyon başarısızlığı, çiftlerin geçmiş 3 tüp bebek denemesinde toplamda en az 4 adet kaliteli embriyo transfer edilmesine karşın gebe kalamaması durumu olarak tanımlanmaktadır. 3 ya da daha fazla denemede kullanılan embriyoların kaliteli olması önemlidir. Ancak bu durumda rahime tutunamama (Tekrarlayan implantasyon başarısızlığı) durumundan bahsedilebilir. Eğer düşük kalite embriyolarla gebelik elde edilemiyorsa, esas etkenin düşük embriyo kalitesi olabileceği düşünülmelidir.
Çiftlerden elde edilen üreme hücreleri ile iyi kalitede embriyo geliştirilebilmesine rağmen gebelik olmuyorsa hem rahim hem de embriyo kaynaklı durumların detaylı bir şekilde incelenmesi gerekmektedir.
Rahim kaynaklı problemlerin araştırılmasında birinci basamak inceleme histeroskopidir. Yani kameralı bir sistem ile vajina yoluyla rahim ağzı kanalından rahim içine girilerek rahim içi detaylı bir şekilde incelenir. Yapısal bir bozukluk, myom, polip var mı araştırılır. Histeroskopi hem tanı hem de tedavide kullanılır. İzlenen problemlerin işlem esnasında düzeltilmesine olanak sağlar. Histeroskopi esnasında myomlar ve polipler cerrahi olarak alınabilir, rahim içi yapısal problemler onarılabilir, yapışıklıklar açılabilir. Histeroskopi sonrasında yapılan tüp bebek tedavi denemelerinde gebelik oranlarının arttığına dair çok sayıda bilimsel yayın vardır. Histeroskopi sonrasında doğal yollarla elde edilen gebeliklerde de ciddi oranda artış saptanmaktadır.
Tekrarlayan embriyo tutunama problemine sebebiyet verebilecek rahim kaynaklı problemlerden biri embriyonun transfer edildiğinde yani rahime verildiğinde rahimin embriyoyu kabul edebileceği uygun zamanda olmamasıdır.
Son zamanlarda yapılan bilimsel çalışmalar, tekrarlayan tüp bebek deneme başarısızlıklarının yaklaşık %25’ inde embriyo transferinin, rahmin embriyoyu kabul edebileceği zamanda yapılmadığını göstermektedir.
ERA Testi nedir?
ERA (Endometrium Receptivity Assay) olarak bilinen ve rahmin embriyoyu kabul edebileceği en uygun zamanı belirlemeye yarayan, ileri düzey moleküler biyoloji tabanlı bir testtir. Bu testle rahmin embriyo nakli için uygun olup olmadığı yüksek doğrulukla tespit edilebilmektedir.
ERA Testi kimlere uygulanır?
Tekrarlayan implantasyon başarısızlığı olan, yani geçmiş 3 tüp bebek denemesinden toplamda en az 4 adet kaliteli embriyo transfer edilmesine karşın gebe elde edilemeyen kadınlara uygulanabilmektedir.
ERA testini uygulayabilmek için;
- Tedavi esnasında rahim duvar kalınlığı 6 mm’den fazla olmalı
- Rahimde içinde tutunmayı etkileyecek cerrahi olarak tedavi edilmemiş tıkalı sıvı dolu tüp (hidrosalpinks, hidrotuba), rahmin içine doğru büyümüş myom (submuköz myom) veya polip olmamalı,
- Gelişmemiş rahim iç duvarı (Atrofik endometrium) gibi problemler olmamalıdır.
- Anne adaylarının normal yumurtalık kapasitesi (normal over rezervi AMH: 1,9-4,0 arasında ve FSH hormonu < 8mlIU/ml) olmalıdır.
- ERA testi uygulanmadan evvel çiftlerin genetik incelemesi yapılmalı ve embriyonun rahime tutunmasını etkileyebilecek lupus antikoagulan Antikoru, homosistein, faktör V leiden mutasyonu, protein C aktivasyonu, MTHFR enzim mutasyonu gibi testlerin yapılması gerekmektedir.
ERA testi nasıl uygulanmaktadır?
ERA testinin yapılması planlanan çiftlerimizden tüp bebek yöntemiyle elde edilen kaliteli 3. gün veya 5. gün blastokist dönemi embriyolar rahme nakil edilmeyerek hızlı dondurma (Vitrifikasyon, camlaştırma) yöntemi ile dondurulur.
Embriyo dondurulduktan en az iki ay sonra, embriyo transferinin planlandığı doğal adet döngüsünde LH hormonunun yükseldikten 7 gün sonra (LH+7). Ya da hormonla uyarılmış rahim duvar hazırlığı döngüsünde, progesteron hormonunun verilmesinden 5 gün sonra (P+5) rahmin fundus bölgesinden özel bir aletle (endometrium biyopsi kanülü, pipelle) ile doku biyopsisi yapılır ve dokular özel bir tüp içinde genetik merkezine gönderilir.
Rahimin doğal adet döngüsünde LH+7. gününde ve hormon uygulanan tedavi döngülerinde P+5. günde embriyonun tutunması için uygun olup olmadığı ortalama 20 gün sonra belli olur. Eğer rahim belirlenen günler için embriyonun nakline uygunsa bir sonraki adetin başlaması ile embriyo çözme-nakil etme tedavisi planlanır.
Şayet ERA test sonucu negatif çıkarsa, yani belirlenen günler için (LH+7. ya da P+5. günler) yapılan testte rahim duvarının (Endometriumun) embriyonun tutunmasına uygun olmadığı belirlenirse, rahimden biyopsi işlemi farklı günlerde tekrar yapılır ve en uygun embriyo transfer günü tespit edilmeye çalışılır. Ya da sonucun pre-receptive (duyarlılık öncesi) yada post-receptive(duyarlılık sonrası) gibi yorumlanması durumunda tekrar biyopsi yapılmadan belirlenen günlerden ya 1-2 gün önce yada 1-2 gün sonra embriyonun transferi gerçekleştirilir.
