Doğal Siklusta Uygulanan Tüp Bebek Tedavisi
Doğal Siklusta Uygulanan Tüp Bebek Tedavisi (Natürel Siklus IVF, natural cycle ivf):
Tüp bebek tedavisi ve diğer yardımla üreme tedavileri ülkemizde başarılı bir şekilde uygulanmaktadır. Tüp bebek tedavilerinde maliyetin büyük bir kısmını da ilaç masrafları oluşturmaktadır. İlaçsız tüp bebek uygulamasına ihtiyaç duyulmasında ki en önemli etkenlerden birisi tedavi, maliyetini azaltmaktır.
Tüp bebek tedavisinde kullanılan ilaçlar ağırlıklı olarak yumurta gelişimini sağlamak amacıyla kullanılmaktadır. Tedavide ki ilaç maliyetinin büyük bölümü bu dönemde oluşmaktadır. Bu dönemde ilaçların kullanımı ile yumurtalıklardan çok sayıda yumurta elde etmek hedeflenmektedir. Yumurta sayısı fazla olduğunda daha fazla embriyo elde edilebilmekte ve 5. Güne (Blastokist aşamasına) ulaşan embriyo sayısı da fazla olmaktadır. 5-6. Gün embriyo (Blastokist) transferinde de gebelik oranı her zaman daha yüksek olmaktadır.
Özellikle menopoz dönemi yakın olan ileri yaş hastalar ile erken menopoz adayı olan, yumurtalık kapasitesi ileri derecede düşük hastalara tüp bebek tedavisinde bazen ilaç vermekle vermemek arasında fazla bir fark yoktur. İlaç verildiğinde de bir ya da iki yumurta gelişmekte, ilaç verilmediğinde de bir ya da iki yumurta gelişmektedir. Bazen ilaç verilmesine rağmen hiç yumurta gelişmediği de gözlenmektedir. Bu hastalarda şayet yüksek doz ilaç kullanılırsa yumurta kalitesi daha düşük çıkmakta ve buna paralel olarak ya hiç döllenme olmamakta ya da döllenirse embriyo kalitesi daha düşük olmaktadır. Düşük embriyo kalitesi de genellikle düşük gebelik oranları ile birliktelik göstermektedir. Bu hastalar için uygulanabilecek en doğru tedavi yöntemi, ilaç kullanımına ihtiyaç duymadan doğal siklus içerisinde, kendiliğinden gelişen yumurtayı olgunlaşınca almak ve bu yumurtayı mikroenjeksiyon yöntemi ile döllemektir. Yani doğal siklusta tüp bebek tedavisidir. Bu tedavi yöntemi özellikle ilaç kullanımına gerek olmadığı için maliyet olarak daha uygun olmakla birlikte, daha kaliteli yumurta ve daha kaliteli embriyo elde etme şansı doğurduğundan, tedavide başarı oranı daha yüksek olmaktadır. Ayrıca ilaç kullanımının getirdiği yan etkilerden de hasta korunmuş olmaktadır. Bu hasta grubunda standart tedavi sürecini uygulamaktansa doğal siklusta tüp bebek tedavisi yapmak daha anlamlıdır.
Doğal siklusta tüp bebek tedavisinde, vücudun kendi geliştirme sistemi etkin olduğu için yumurtanın döllenmeye hazır olduğu zamanı belirlemek oldukça zordur. Kimi zaman planlanan yumurta toplama işlemi sırasında yumurtlamanın çoktan gerçekleştiği görülmekte ve bu nedenle mikroenjeksiyon işleminin yapılacağı bir yumurta elde edilememektedir. Doğal siklusta tüp bebek tedavisinde yumurta toplama işleminin yapılabilmesi ve kullanılabilir, kaliteli bir yumurta elde edilebilmesi için yumurtanın belirli bir olgunluk seviyesine ulaşmış olması ve aynı zamanda henüz çatlamamış olması gerekmektedir. Doğal siklusta tüp bebek tedavisi başlanan hastaların yaklaşık %50’ sinde hiç embriyo transferi yapamama ihtimali vardır. Klasik bir tüp bebek tedavisinde yumurtanın olgunluğa kavuşması için HCG hormonu içeren ilaçlar hastaya enjekte edilmektedir. İlacın yapılmasından 30 – 36 saat sonrasında yumurtalar olgunluklarına kavuşurlar ve 40 – 44 saat sonra ise çatlarlar. Bu nedenle yumurta toplama işlemi ilacın (hCG, çatlatma iğnesi) enjekte edilmesinden 36 saat sonra planlı bir şekilde gerçekleştirilmektedir. Doğal siklusta ise yumurta belirli bir olgunluğa eriştiğinde vücutta bulunan LH hormonu seviyesi doğal bir uyarıcı olmaktadır. Doğal siklusta tüp bebek tedavisinde LH hormonu düzenli olarak takip edilmekte ve en yüksek seviyeye ulaştıktan 24 saat sonra yumurta çatladığı için 24 saat dolmadan yumurta toplamı işlemi gerçekleştirilmelidir. Eğer LH hormonu düzenli olarak takip edilmezse, yumurtanın ne zaman çatlayacağı tespit edilemez ve yumurta toplamı işlemi yapılamaz.
LH Hormonun Kanda Takip Edilmesinin Önemi:
Doğal siklusta tüp bebek tedavisinde LH hormonun en yüksek değerine ulaştığı zamanı tespit edebilmek, bu hormonu düzenli olarak takip etmek son derece önemlidir. Normal tüp bebek tedavisinde, yumurtalar 17-18 mm olduğu zaman HCG ilacı verilerek, yumurta toplama işlemi LH hormon takibine gerek kalmadan programlanabilmektedir. Eğer LH hormonu daha önce en üst seviyeye çıkarsa 24 saat dolmadan yumurta toplama işlemi gerçekleştirilmelidir. Eğer yumurta toplama işlemi yumurta yeterli olgunluğa erişmeden yapılırsa tedavinin başarı şansı büyük bir oranda düşecektir. Aynı zamanda toplama işlemi çok gecikirse bu defa yumurta çatlamış olacak ve mikroenjeksiyon yapılacak bir yumurta olmayacaktır. Bu nedenle LH hormonu düzenli olarak takip edilmelidir.
Doğal Siklus Tüp Bebek Tedavisinde Başarı Oranı Nedir?
Doğal siklusta tüp bebek uygulamalarında, gebelik şansı belirli bir oranla sınırlı kalmaktadır. Doğal siklusta tüp bebek uygulamalarında bu oran % 5-10 civarındadır. Tedaviye başlayan hastaların % 60’ ında yumurta elde edilebilmekte, %40’ında transfer edilebilecek embriyo elde edilebilmektedir. Transfer edilen embriyoların ise % 10’unda gebelik meydana gelmektedir.
Doğal siklus tüp bebek tedavilerinde kısıtlı başarı oranları olmasına rağmen, çiftlerin bir kısmı için tedavi olanağı sunmaktadır. Tedavinin ilaç kullanımı gerektirmemesi, çiftler için daha az masraflı olduğu anlamına gelmektedir. Her ay kendiliğinden büyüyen yumurtaların takip edilmesi ve ilaç kullanılmaması daha kaliteli bir yumurta elde edilmesini sağlamaktadır. Doğal siklusta tüp bebek tedavisi sadece tek bir yumurta elde edilebilmesi sebebiyle bir dezavantaja sahiptir. Çünkü tek embriyonun rahim içerisinde tutunabilme şansı düşüktür. Kısacası dezavantajlı olmasına rağmen, yeterli yumurta rezervi olmayan kadınlar için çocuk sahibi olabilme şansını devam ettirmesi açısında önemli bir tedavi alternatifidir.
